INFORACJE DOTYCZĄCE CYBERBEZPIECZEŃSTWA I ZAGROŻEŃ PŁYNĄCYCH Z SIECI

NAJNOWSZE ZAGROŻENIA KLIKNIJ: CERT POLSKA

LISTA OSTRZEŻEŃ PUBLICZNYCH KNF

FAŁSZYWE I PODEJRZANE SKLEPY INTERNETOWE

BAZA WIEDZY NATEMAT HASEŁ

UWIERZYTELNIANIE DWUSKŁADNIKOWE - TO WAŻNE!

WYCIEK DANYCH LOGOWANIA - SPRAWDŹ!

CHROŃ SWOJE JA, CZYLI JAK NIE STRACIĆ TOŻSAMOŚCI W SIECI

Każda toż­sa­mość jest uni­kal­na. Twoja na­le­ży tylko do Cie­bie – rów­nież on­li­ne. Do­ku­men­ty i dane oso­bo­we to prze­cież coś, czego nie „po­ży­cza­my”, wręcz prze­ciw­nie – chro­ni­my je przed nie­po­wo­ła­nym do­stę­pem. Warto o tym pa­mię­tać, także pod­czas ko­rzy­sta­nia z in­ter­ne­tu.

Kra­dzież toż­sa­mo­ści to sy­tu­acja, w któ­rej (cyber)prze­stęp­ca po­zy­sku­je in­for­ma­cje o Tobie i wy­ko­rzy­stu­je je w nie­po­żą­da­ny spo­sób. Przy­kła­dy? Wy­łu­dze­nie po­życz­ki, fał­szy­we trans­ak­cje ban­ko­we, pod­szy­wa­nie się w ko­re­spon­den­cji – można je mno­żyć. Można rów­nież się przed nimi chro­nić. Jak to zro­bić?

Cy­fro­wy ślad – zo­sta­wiaj go ostroż­nie

Wg da­nych za­war­tych w ra­por­cie GUS „Spo­łe­czeń­stwo in­for­ma­cyj­ne w Pol­sce w 2020 roku”, ponad 90% go­spo­darstw do­mo­wych w Pol­sce ma do­stęp do In­ter­ne­tu, a z sieci ko­rzy­sta re­gu­lar­nie (co naj­mniej raz w ty­go­dniu) 81,4% osób w wieku 16-74 lata. Każda z nich, bez wy­jąt­ku, zo­sta­wia swój cy­fro­wy ślad - Ty też.

Za każ­dym razem, kiedy prze­glą­dasz stro­ny in­ter­ne­to­we, ro­bisz za­ku­py on­li­ne, ko­rzy­stasz z pocz­ty elek­tro­nicz­nej, me­diów spo­łecz­no­ścio­wych, czy ko­mu­ni­ka­to­rów – zbie­ra­ne są pewne in­for­ma­cje na Twój temat. Wy­ko­rzy­stu­je się je na różne spo­so­by, np. do za­pa­mię­ty­wa­nia Two­ich pre­fe­ren­cji, czy two­rze­nia ano­ni­mo­wych sta­ty­styk od­wie­dza­nych ser­wi­sów. 

- Po­ru­sza­jąc się w cy­ber­prze­strze­ni nie da się unik­nąć po­zo­sta­wia­nia po sobie cy­fro­wych śla­dów. Warto jed­nak wie­dzieć, gdzie i jakie swoje dane zo­sta­wia­my oraz jak to ogra­ni­czać. W ten spo­sób zmi­ni­ma­li­zu­je­my praw­do­po­do­bień­stwo, że nasze dane oso­bo­we, czy in­for­ma­cje o na­szej ak­tyw­no­ści staną się na­rzę­dziem w rę­kach cy­ber­prze­stęp­ców – mówi Marek Za­gór­ski, se­kre­tarz stanu w KPRM i peł­no­moc­nik rządu ds. cy­ber­bez­pie­czeń­stwa.

Ogra­nicz ry­zy­ko

Ochro­na pry­wat­no­ści w sieci to coś, o czym mu­si­my pa­mię­tać co­dzien­nie, pod­czas każ­dej ak­tyw­no­ści po­dej­mo­wa­nej on­li­ne. Oto kilka wska­zó­wek, jak zwięk­szyć bez­pie­czeń­stwo swo­ich da­nych:

• Pu­bli­kuj mniej. Pa­mię­taj, że tre­ści udo­stęp­nia­ne na fo­rach, czy w me­diach spo­łecz­no­ścio­wych - rów­nież w gru­pach pry­wat­nych - stają się pu­blicz­ne.
• Ostroż­nie do­bie­raj zdję­cia. Źró­dłem cy­be­ra­ta­ku może być np. wi­docz­ny w ka­drze do­ku­ment, czy choć­by frag­ment nu­me­ru karty kre­dy­to­wej.
• Uży­waj uni­kal­nych haseł. Do każ­de­go z kont/ka­na­łów loguj się za po­mo­cą in­nych da­nych. Do­dat­ko­wo - ustaw uwie­rzy­tel­nia­nie dwu­skład­ni­ko­we.
• Czy­taj po­li­ty­kę pry­wat­no­ści. Jeśli two­rzysz ja­kie­kol­wiek konto in­ter­ne­to­we, zwróć uwagę, jakie dane są zbie­ra­ne przez ser­wis/por­tal, z któ­re­go ko­rzy­stasz – podaj tylko te nie­zbęd­ne. Masz wąt­pli­wo­ści? Zre­zy­gnuj.
• Ko­rzy­staj z pew­nych/wia­ry­god­nych apli­ka­cji. Zanim po­bie­rzesz apkę – do­kład­nie ją sprawdź. Czy po­cho­dzi od za­ufa­ne­go wy­daw­cy? Jakie ma wy­ma­ga­nia do­ty­czą­ce upraw­nień (np. do­stęp do lo­ka­li­za­cji, kon­tak­tów)? Jeśli co­kol­wiek budzi Twoje obawy – wy­bierz inną apli­ka­cję.
• Zmień usta­wie­nia prze­glą­dar­ki. Wy­bierz opcję „pry­wat­ne” lub włącz tryb in­co­gni­to. Dzię­ki temu ogra­ni­czysz za­kres udo­stęp­nia­nych in­for­ma­cji, a także spo­sób uży­wa­nia
  i prze­cho­wy­wa­nia pli­ków co­okies.

Sto­so­wa­nie się do tych zasad sku­tecz­nie utrud­ni cy­ber­prze­stęp­com do­stęp do in­for­ma­cji na Twój temat. Mimo to – zwra­caj uwagę na wszel­kie nie­po­ko­ją­ce sy­gna­ły.

Włącz czuj­ność

Jeśli już nie­ste­ty sta­niesz się ofia­rą kra­dzie­ży toż­sa­mo­ści, klu­czo­wa jest szyb­ka re­ak­cja, która po­zwo­li zmi­ni­ma­li­zo­wać stra­ty. Co po­win­no wzbu­dzić Twoje obawy?

• Po­dej­rza­ne trans­ak­cje. Spraw­dzaj re­gu­lar­nie wy­cią­gi z kont i kart ban­ko­wych. Upew­nij się, że to Ty do­ko­na­łaś/-eś wszyst­kich od­no­to­wa­nych tam ope­ra­cji.
• Od­rzu­ce­nie karty i/lub nie­uza­sad­nio­na win­dy­ka­cja. Masz pro­blem z płat­no­ścią, zda­rzy­ło Ci się ode­brać list lub te­le­fon w spra­wie długu, o któ­rym nie masz po­ję­cia? Wy­ja­śnij to.

Ostroż­no­ści nigdy za wiele!

Nie wahaj się – re­aguj

Twoja toż­sa­mość zo­sta­ła skra­dzio­na? Nie cze­kaj, zgłoś spra­wę or­ga­nom ści­ga­nia. Mo­żesz to zro­bić on­li­ne.

Po­dej­rze­wasz, że ktoś zło­żył w Twoim imie­niu wnio­sek o kre­dyt, albo o do­wol­ne świad­cze­nie? Po­in­for­muj o tym bank lub od­po­wied­nią in­sty­tu­cję.

Jeśli tra­fisz w in­ter­ne­cie na stro­nę, która wy­łu­dza dane oso­bo­we lub in­for­ma­cje uwie­rzy­tel­nia­ją­ce, rów­nież mo­żesz i po­win­naś/po­wi­nie­neś za­re­ago­wać. Zgłoś to za po­mo­cą do­stęp­ne­go in­ter­ne­to­we­go for­mu­la­rza.

W ten spo­sób mo­żesz ostrzec in­nych przed za­gro­że­niem.

- W walce z cy­ber­prze­stęp­czo­ścią, tak samo ważne jak za­po­bie­ga­nie jest od­po­wied­nie re­ago­wa­nie – do­da­je mi­ni­ster Marek Za­gór­ski.

Wię­cej in­for­ma­cji o tym, jak dbać o bez­pie­czeń­stwo w In­ter­ne­cie znaj­dziesz na na­szej stro­nie GOV.​pl/​cyfryzacja oraz w do­stęp­nej na GOV.​pl bazie wie­dzy na temat cy­ber­bez­pie­czeń­stwa.

Źró­dło:

https://​www.​gov.​pl/​web/​cyfryzacja

WARTO PRZECZYTAĆ

1. 04.04.2023 - Kampanie phishingowe na serwisy pocztowe
2. 21.03.2023 - Ataki spear phishing na pracowników polskich firm i instytucji
3. 15.03.2023 - Aktywnie wykorzystywana krytyczna podatność w Microsoft Outlook (CVE-2023-23397)
4. 23.07.2024 - NASK ostrzega: przestępcy tworzą coraz bardziej pomysłowe oszustwa deepfake. Bezprawnie wykorzystali już wizerunki 121 znanych osób